Dlaczego „zarządzanie sobą” jest takie ważne w obecnych czasach?
Tak naprawdę sami do końca się nie poznamy, jeśli nie stawimy czoła naprawdę trudnym, kryzysowym sytuacjom. Zarówno doświadczenia wielu osób jak i badania psychologów pokazują, że trudności w 20% wynikają z zewnętrznych uwarunkowań a w 80% z tego jak na nie reagujemy. Kluczem do tego aby się nie zagubić w kryzysowych sytuacjach jest zatem umiejętność zarządzania samym sobą. Jeśli tego nie potrafimy to nie będziemy w stanie efektywnie zarządzać innymi – szczególnie w czasie tak dużych i dynamicznych zmian.
Jak można rozwijać tę kompetencję?
To bardzo „osobista” kompetencja, co oznacza, że znaczna część ewentualnych działań rozwojowych także będzie dotyczyła naszych „osobistych” postaw, przekonań, stylów działania etc. Możliwości rozwoju tej kompetencji odnoszą się do kilku obszarów działania.
Omówmy je sobie po kolei.
Uważność (mindfulness) to podstawa
Uważność można przyjąć za podstawę rozwoju wszelkich aspektów zarządzania sobą. Ma ona znaczący, pozytywny wpływ na poznawcze i emocjonalne funkcjonowanie pracowników, co jest jednym z powodów, dla których uważność może przyczynić się do sukcesu w roli menedżera i/lub lidera. Okazuje się na przykład, że osoby praktykujące uważność w swojej pracy znacząco lepiej radzą sobie z przyjmowaniem informacji zwrotnej, podejmują bardziej racjonalne decyzje.
Co ciekawe nawet pojedynczy, stosunkowo krótki trening uważności może prowadzić do zwiększenia umiejętności nieulegania negatywnym nastawieniom. Uważność zwiększa satysfakcję w pracy, obniża ryzyko wypalenia zawodowego, podnosi poziom inteligencji emocjonalnej (zarówno wobec siebie jak i w relacjach z innymi osobami).
Dlatego też jednym z podstawowych zaleceń dla każdego menedżera oraz lidera jest skorzystanie z różnorodnych, coraz łatwiej dostępnych form treningu uważności. Trening taki można realizować samodzielnie (np. w oparciu od dostępne w Internecie wskazówki) bądź też skorzystać z oferty ekspertów z tej dziedziny. Osobiście zdecydowanie polecam tą drugą opcję.
Relacje interpersonalne:
Bycie uważnym ułatwia nam relacje z innymi. Jedno z badań pokazało, że mindfulness jest związane z lepszą umiejętnością wyrażania siebie w sytuacjach społecznych, większą empatią, lepszym rozumieniem i nazywaniem własnych uczuć, niższym lękiem społecznym, większą odpornością na negatywne stany. Osoby uważne nawiązują bardziej satysfakcjonujące relacje, lepiej się komunikują, lepiej funkcjonują w konfliktach, w mniejszym stopniu myślą źle o innych osobach w trakcie konfliktu.
Dobrostan osobisty:
Osoby bardziej uważne mają niższe prawdopodobieństwo doświadczania negatywnego stresu, w tym depresji i lęku. Są mniej neurotyczne, bardziej ekstrawertyczne, doświadczają lepszego dobrostanu i satysfakcji z życia. Osoby, które są bardziej uważne mają też większą świadomość, zrozumienie i akceptację swoich emocji, ale i w mniejszym stopniu im ulegają.
Poprawa zdrowia fizycznego:
Mindfulness bezpośrednio wpływa na zdrowie fizyczne, poprawiając stan układu odpornościowego, przyspiesza powrót do zdrowia i wywołuje poczucie fizycznego dobrostanu. Praktyka mindfulness zwiększała przepływ krwi, obniżała ciśnienie, zmniejszała ryzyko wystąpienia nadciśnienia, zmniejszała ryzyko śmierci w następstwie schorzeń naczyniowych i łagodziła ich objawy.
Uważność i mózg:
Porównanie grubości kory mózgu osób, które medytowały 40 minut dziennie, pokazało, że mają one grubszą korę między innymi w obszarach odpowiedzialnych za uwagę, podejmowanie decyzji. Ponadto osoby praktykujące mindfulness miały bardziej aktywne te obszary, które są odpowiedzialne za pozytywne przeżycia.
Przygotował:
Grzegorz Filipowicz
